Nie ma łatwych odpowiedzi dla małżonków, którzy bardzo poważnie chcą uniknąć poczęcia w tych przejściowych latach: powinni oni być gotowi na dłuższe okresy abstynencji, ale zwykle zaobserwują przynajmniej normalną fazę III i krótką fazę 1. W takim okresie szczególnie ważne są wasze wzajemne relacje, troska się o siebie nawzajem, okazywanie sobie miłości słowem i czynem.
Jeżeli żona wysyła jakieś sygnały, że odpowiada jej ten okres abstynencji, ponieważ nie przepadała za seksem, jej mąż może to zinterpretować w ten sposób: „Ona już mnie nie kocha.” Niektórzy mężczyźni po czterdziestce i po pięćdziesiątce popełniają poważne błędy życiowe, niezależnie od intensywności współżycia. Jest to więc czas na ponowne zaloty, a także na polecanie Bogu w modlitwie wszystkich trudności. W tym okresie wasze dzieci będą mieć prawdopodobnie kilkanaście lat i niewątpliwie będą doświadczać pokus seksualnych. Ofiarujcie za nie waszą czystość małżeńską i wszelkie trudności, jakich doświadczacie. Złączcie to wyrzeczenie z cierpieniem Chrystusa jako żywą modlitwę w intencji duchowego dobra waszych dzieci i innych członków Ciała Chrystusa właśnie taka postawa ilustruje prawdę o „świętych obcowaniu”. Może to także pomóc w zachowaniu właściwej perspektywy. Premenopauza trwa na ogół przez około 20 cykli i większość małżeństw doświadcza jedynie mniejszych dolegliwości przez większość z tych nich, jest to okres przejściowy.
Ciąża podczas premenopauzy
Jeżeli próbujecie począć dziecko w tym okresie, musicie z góry uświadomić sobie, że macie na to znacznie mniejsze szanse niż w latach pełnej płodności. Po pierwsze, jeżeli zaczną się bardzo długie cykle, oznacza to, że owulacja występuje rzadziej. Po drugie, wydzielanie śluzu może być bardzo skąpe i może on niskiej jakości jeżeli chodzi o ułatwianie wędrówki plemników. Po trzecie, jeżeli faza lutealna jest bardzo krótka, może nie dojść do implantacji i nastąpi poronienie.
Z drugiej strony, jeżeli waszym udziałem stanie się nieplanowane poczęcie, przyjmijcie to dziecko jako upragnione przez Boga. Wiele jest małżeństw szczególnie z czasów stosowania metody rytmu (popularny kiedyś „kalendarzyk”) dla których później nieplanowane dzieci poczęte podczas premenopauzy były wielką radością.
Z całą pewnością niepokoilibyście się szeroko nagłaśnianymi obawami przed urodzeniem dziecka z zespołem Downa. Pesymista widzi przede wszystkim rosnące ryzyko urodzenia takiego dziecka przez matkę w dojrzałym wieku, optymista widzi 98% szansy urodzenia zdrowego dziecka. Badanie przeprowadzone w Danii brało pod uwagę założenie, że istnieje wysokie ryzyko urodzenia dziecka zwadami wrodzonymi, jeżeli kobieta ma ponad 35 lat, a także jeżeli jedno z rodziców było obciążone anomaliami. Jednak rzeczywista częstotliwość występowania wad wrodzonych wyniosła 1,2 % w grupie wysokiego ryzyka i 1,4 % w grupie kontrolnej1. Słynny genetyk Jerome Lejeune poddawał w wątpliwość ustalone kategorie ryzyka, zauważając, że często powtarzane zdanie, iż starsze kobiety maja większą szansę urodzić dziecko z zespołem Downa, może nie być prawdziwe2. Co więcej, ponad 80% dzieci z zespołem Downa rodzi się młodszym matkom (poniżej 35 lat)3. Jak ujęli to Barbara i Jack Willke: u matek w wieku 30 lat, schorzenie to nie występuje u 99,9 % dzieci, u matek w wieku 36 lat, schorzenie to nie występuje u 99,6 % dzieci, zaś u matek w wieku 40 lat, schorzenie to nie występuje u 99,1 % dzieci4. Z drugiej strony istnieje większa szansa, że wasze dziecko poczęte podczas premenopauzy będzie bardzo zdolne, a mając doświadczenie wychowywania pozostałych dzieci możecie być mądrzejszymi i lepszymi rodzicami.
Zaufanie
Przede wszystkim bądźcie ufni. Gdy od lat stosujecie metodę objawowo-termiczna, wasza świadomość własnej płodności i wiedza nie opuszczą was z dnia na dzień. Uczycie się rozpoznawać fazy płodności i niepłodności w tym okresie przejściowym, a wasza wiedza i doświadczenie będą bardzo pomocne w tym stosunkowo krótkim czasie. Jeżeli doświadczycie trudności, nie poddawajcie się i nie uciekajcie się do sterylizacji czy antykoncepcji. Pamiętajcie, czego uczył Jezus: Wchodźcie przez ciasną bramę! Bo szeroka jest brama i przestronna ta droga, która prowadzi do zguby, a wielu jest takich, którzy przez nią wchodzą. Jakże ciasna jest brama i wąska droga, która prowadzi do życia, a mało jest takich, którzy ją znajdują! (Mt 7 13-14).
Patrząc pod kątem praktyczności — po co podejmować takie drastyczne środki gdy tak blisko jest menopauza? Proście o Bożą pomoc w zachowaniu czystości w waszym małżeństwie, nie wchodźcie w grzeszne życie na zakończenie lat życia w cnocie. Nie bójcie się. Pokładajcie ufność w Panu. Pamiętajcie, że On miał swój
cel w stworzeniu nas takimi, jakimi jesteśmy, a celem tym, jest nasze prawdziwe szczęście. Więc niech czas premenopauzy będzie czasem wzrostu w waszym związku z Bogiem i ze współmałżonkiem.
Wejście w menopauzę
Skąd małżonkowie mogą wiedzieć, że żona weszła w okres menopauzy i już nigdy nie będzie płodna? Kluczowym czynnikiem jest długotrwały brak miesiączki. W książce „The Menstrual Cycle” dr Rudolph Vollman przedstawił na wykresie długość ostatniego cyklu miesięcznego dla grupy 32 kobiet5. Wśród nich 22 miały ostatni cykl krótszy niż 100 dni, u 5 ostatnie cykle miały długość 100-199 dni, 3 miały cykle długości 200-300 dni. I nieco powyżej 300 dni. I cykl długości 355 dni. Tak więc w tej grupie, jeżeli minęło 6 miesięcy bez miesiączki, było 22% szansy (7 z 32, że wystąpi kolejna miesiączka. Po 9 miesiącach było 9% szansy na kolejną miesiączkę (3 z 32), a powyżej 10 miesięcy (304 dni) tylko 3% (1 z 32) szansy na wystąpienie kolejnej miesiączki. Vollman nie wykazał ostatnich cykli trwających dłużej niż rok.
Rady praktyczne
Lekarze na ogół radzą kobietom, by uznały, że zaczęła się menopauza, jeżeli od pół roku nie mają miesiączki. Dodalibyśmy do tego sugestię: po sześciu miesiącach bez miesiączki nadał mierz i zapisuj temperaturę oraz prowadź i notuj obserwacje śluzu przez kolejne sześć miesięcy. Najprawdopodobniej nie będziesz mogła zaobserwować żadnego śluzu, ale jeżeli zauważysz śluz podczas pierwszych 12 miesięcy po miesiączce (nigdy wcześniej nie wiesz, że to twoja ostatnia miesiączka), powstrzymajcie się od współżycia w tych dniach oraz w pięciu kolejnych dniach wysychania śluzu. Jeżeli temperatura wzrośnie podczas wysychania, należy poczekać na początek fazy III wyznaczony według metody objawowo-termicznej.
Gdy już zacznie się menopauza, temperatura będzie zróżnicowana, czasem
wystąpi kilka dni wysokich i niskich temperatur. Po 12 miesiącach prowadzenia obserwacji po ostatniej miesiączce możesz uznać, że od roku trwa już menopauza. Skończył się w twoim życiu okres płodności.
John I Sheila Kippley, Naturalne planowanie rodziny w okresie premenopauzy, Fundamenty Rodziny 2(44) 2003, s.18-19.
1 John Philip i in., Should the indications for parental chromosone analysis be changed?, „ British Medical Journal
‚„(29 X 1977) 1117-1119.
2 Cincinnari Riglu to Lfe News, J. C. Willke, MD., lipiec 1978. Według Barbary Willke, R.N., dr Lejeune (zm. 1994), znany ze swych badań nad zespołem Downa, był przekonany, że nie ma związku między wiekiem matki i zespołem Downa.
3 Adams et al., Down Syndrom, recemt trends, JAMA 246:7 (14 VIII 1981) 758-760. Cytowane w książce B. i J.C. Wilike, Aborcja: pytania i odpowiedzi, Gdańsk 1990, s. 232.
4 Willke, s. 232.
5 Vollman, s. 24.